الزام شهروندان به رعایت موازین شرعی در حکمرانی اسلامی از دیدگاه فقه امامیه
کلمات کلیدی:
الزام, موازین شرعی, حکمرانی اسلامی, فقه, امامیهچکیده
مسئله الزام شهروندان به رعایت موازین شرعی در حکمرانی اسلامی، یکی از موضوعات چالش‌برانگیز در فقه امامیه است که ریشه در تنوع دیدگاه‌های فقها و تحولات اجتماعی معاصر دارد. این پژوهش با رویکرد تحلیلی-استنباطی و بر پایه منابع اصیل فقهی مانند قرآن، روایات معصومین(ع)، و آرای فقهایی همچون شیخ طوسی، علامه حلی، امام خمینی و شهید صدر، به بررسی مبانی مشروعیت یا عدم مشروعیت الزام حکومتی، قلمرو آن (حق‌الله، حق‌الناس و حقوق مشترک)، شرایط تحقق و ابزارهای اجرای آن می‌پردازد. یافته‌ها نشان می‌دهد که موافقان الزام، آن را بخشی از اختیارات ولایت فقیه و ضروری برای حفظ نظم دینی و اجتماعی می‌دانند، در حالی که مخالفان بر نفی اجبار در حوزه خصوصی، تأکید بر آزادی فردی و قواعدی مانند نفی سلطنت استناد می‌کنند. پژوهش پیشنهاد می‌کند تعادلی میان حفظ شریعت و رعایت حقوق شهروندان برقرار شود تا تنش‌های اجتماعی کاهش یابد و حکمرانی اسلامی کارآمدتر گردد. این مطالعه نه تنها خلأهای نظری موجود را پر می‌کند، بلکه راهکارهای عملی برای سیاست‌گذاران ارائه می‌دهد.
دانلودها
مراجع
Anis, A. (1989). Al-Mu'jam al-Wasit (2nd edition ed.). Dar al-Da'wah.
Ardabili, A. B. M. Majma al-Fa'idah wa al-Burhan fi Sharh Irshad al-Azhhan (Vol. 13).
Dehkhoda, A. A. (2006). Dehkhoda Dictionary (Vol. 2).
Hosseini Zabidi, M. M. (1993). Taj al-Arous min Jawahir al-Qamus (Vol. 11).
Hurr al-Amili, M. B. H. Wasail al-Shi'a (Vol. 18).
Ibn Abdul Salam, A. (1995). Tafsir Ibn Abdul Salam (Vol. 2).
Ibn Athir Jazari, M. B. M. (1988). Al-Nihayah fi Gharib al-Hadith wa al-Athar (Vol. 5). Ismailian Foundation.
Ibn Manzur, M. B. M. (1993). Lisan al-Arab (Vol. 13). Dar al-Sadr.
Jouri, M. F. (1989). Al-Mu'jam al-Arabi al-Hadith (Vol. 6).
Mahdavi Zadegan, D. (2007). A Study on the Government Mandate Regarding Hijab. Strategic Women's Studies(36).
Mo'in, M. (2006). Mo'in Persian Dictionary.
Mu'min, Q. Mabani Tahrir al-Wasilah (Vol. 1).
Najafi, M. H. Jawahir al-Kalam fi Sharh Sharai al-Islam (Vol. 21).
Qureshi Binayi, S. A. A. (1991). Tafsir al-Quran al-Karim (Vol. 6).
Raghib Isfahani, H. B. M. (1991). Mufradat Alfaz al-Quran. Dar al-Qalam.
Tabatabai, M. H. (1996). Al-Mizan fi Tafsir al-Quran (Vol. 20). Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
Tusi, M. B. H. Al-Nihayah fi Mujarrad al-Fiqh wa al-Fatawi.
Tusi, M. B. H. Al-Rasail al-'Ashr. Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2025 اعظم نظری, سیدحسن عابدیان, احمد مرادخانی (نویسنده)
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.
